Besluit Van Dam steunt intensieve melkveehouderij’

Meer megastallen, teveel mestoverschot en minder koeien in de wei. Dat is wat de natuur- en milieuorganisaties betreft het gevolg van het besluit van staatssecretaris Van Dam. Het besluit zorgt ervoor dat intensieve veehouders nog verder kunnen uitbreiden en kleinere melkveehouders nauwelijks meer kunnen groeien. Parallel aan het besluit bepleit Van Dam in Brussel dat er in Nederland een verhoging van het fosfaatplafond komt. Dit betekent: ruimte voor nog meer koeien. En daarmee nog meer mest in Nederland. “Hiermee beloon je de intensieve boeren die explosief gegroeid zijn sinds de afschaffing van het melkquotum. En niet de grondgebonden melkveehouders die oog hebben voor natuur en milieu. Hierdoor belanden er straks nog meer koeien in een megastal”, zegt Teo Wams, directeur natuurbeheer van Natuurmonumenten. Het is voor Pro Krimpenerwaard een gemiste kans dat er geen extra eisen worden gesteld aan grondgebondenheid. Het aantal koeien per hectare is te groot en daardoor is er niet voldoende grond om te weiden en de mest op uit te rijden. Zo houd je het mestoverschot in stand.  We kunnen niet toestaan dat de intensivering van de landbouw zo’n zware wissel trekt op het platteland. Dat heeft ook negatieve gevolgen voor de koeien in de wei, de weidevogels en ons agrarische landschap.

Fosfaarechten werken averechts

Van Dam wil de melkveehouderij toekomstbestendig en duurzamer maken met de nieuwe maatregelen. Maar het effect is averechts. Er komen verhandelbare fosfaatrechten die duizenden euro’s per koe gaan kosten. Bedrijven die willen groeien en voldoende vermogend zijn, kunnen deze rechten gemakkelijk aanschaffen. Dit zijn veelal de intensieve melkveehouders, want voor kleine melkveehouders zijn deze fosfaatrechten te duur. Er komt een fosfaatbank waaruit de overheid gratis rechten kan toekennen aan bedrijven die voldoen aan bepaalde duurzaamheidscriteria. Maar de hoeveelheid rechten hierin is volstrekt onvoldoende volgens de natuur- en milieuorganisaties.

Grondgebondenheid als uitgangspunt

“Het is wat ons betreft een gemiste kans dat er geen extra eisen worden gesteld aan grondgebondenheid. Het aantal koeien per hectare is te groot en daardoor is er niet voldoende grond om te weiden en de mest op uit te rijden. Zo houd je het mestoverschot in stand,” aldus Wams, “We kunnen niet toestaan dat de intensivering van de landbouw zo’n zware wissel trekt op het platteland. Dat heeft ook negatieve gevolgen voor de koeien in de wei, de weidevogels en ons agrarische landschap.”

120.000 koeien te veel

Het doel van de fosfaatrechten is om het aantal koeien in Nederland te begrenzen. Momenteel telt Nederland al 65.000 koeien en 55.000 stuks jongvee te veel, zo bleek uit recente CBS-cijfers. Ons vee produceerde vorig jaar 176,3 miljoen kilo fosfaat, terwijl de EU maximaal 172,9 miljoen kilo toestaat. Koeien stoten fosfaat uit, dat via mest terecht komt in het oppervlaktewater, zoals sloten. De overvloed aan fosfaat is zeer schadelijk voor de natuur en het milieu. Het is dus noodzakelijk dat het aantal koeien snel wordt begrensd en er meer stimulans komt voor grondgebonden bedrijven.

Natuurmonumenten Natuur & Milieu Wereld Natuur Fonds Vogelbescherming Nederland Landschappen NL Natuur en Milieufederaties Milieudefensie