Bodemdaling Krimpenerwaard

Op de agenda van de raadscommissie van 15 september staat het agendapunt “Bodemdaling.Een serieuze zaak. De bodem daalt 2 tot 6 mm per jaar. Reken maar uit wat dat in bijvoorbeeld 30 jaar tijd betekent.

de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) heeft zijn advies ‘Stop bodemdaling in veenweidegebieden: het Groene Hart als voorbeeld’ uitgebracht. In dit advies dringt de raad erop aan om te gaan sturen op een sterke afname van bodemdaling en pleit de raad voor een gebiedsgerichte uitvoering in veenweidegebieden. Het advies is aangeboden aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Al decennialang daalt in landelijke veenweidegebieden de bodem. Dit komt voornamelijk doordat de grond stelselmatig wordt ontwaterd om landbouwkundig gebruik mogelijk te maken. De ontwatering zorgt ervoor dat het veen verdroogt en onder invloed van zuurstof oxideert ofwel ‘verbrandt’, waardoor de bodem daalt. Vervolgens wordt het waterpeil verder verlaagd, zodat de landbouw kan worden voortgezet.

In zijn advies stelt de Raad dat doorgaan met deze neergaande spiraal geen begaanbaar pad is:
a. omdat ontwatering leidt tot een verminderde natuur- en waterkwaliteit, tot grotere veiligheidsrisico’s en lokaal ook tot verzilting en het ongecontroleerd naar boven komen van grondwater (opbarsting);
b. omdat drooggelegd veen relatief veel CO2 uitstoot, terwijl de uitstoot van CO2 volgens het Klimaatakkoord van Parijs en de nationale Klimaat de komende dertig jaar juist sterk moet worden beperkt (voor Nederland met 95 % ten opzichte van 1990);
c. omdat bij ongewijzigd beleid de kosten voor het waterbeheer in veenweidegebieden steeds hoger worden.
Dit is voor de Rli aanleiding om o.a. te pleiten voor peilverhoging in veenweidegebieden.

Het college heeft als doel gesteld om in 2022 op 2.000 hectare extra maatregelen te hebben getroffen in het buitengebied om bodemdaling tegen te gaan. De gemeenteraad heeft al eerder het besluit genomen om in te zetten op adaptieve landbouw.  Die methode zou bijdragen aan een veerkrachtige toekomstbestendige landbouw in de Krimpenerwaard. Totale kosten van het plan Proeftuin Krimpenerwaard 5 miljoen. Dit voorstel kost de gemeente 2.3 miljoen aan subsidie.

Pro Krimpenerwaard is er van overtuigt dat met dit plan het doel niet wordt gehaald, omdat de boer wederom wordt ontzien. De boer blijft in het plan van de gemeente speerpunt van beleid. Fout!

Om de forse bodemdaling en de CO2-uitstoot, door oxidatie, tegen te gaan is het volgens Pro Krimpenerwaard van het grootste belang dat nieuwe natuur voorop staat en dat het boerenbedrijf daaraan ondergeschikt is. Waterpeil fors verhogen en het onttrekken van water door de boeren ontmoedigen. Dat laatste is de belangrijkste oorzaak van de bodemdaling en draagt fors bij aan de CO2 uitstoot. Zolang het boerenbelang voorop staat zal er weinig veranderen. Dat heeft ook gevolgen voor andere belangen zoals de woningbouw en bedreiging van de weidevogels.