Voor Pro Krimpenerwaard is de zwaan welkom!

Wij zouden er trots op moeten zijn dat de gemeente Krimpenerwaard een welkom thuis biedt aan de zwaan. De Krimpenerwaard is het bolwerk van broedende knobbelzwanen. Hiermee kun je toeristen aantrekken. Benader dit positief in plaats van negatief.

In het “Rapport Knobbelzwanen” wordt de zwaan als een bedreiging voor de Krimpenerwaard beschreven.  Het rapport is in opdracht van het college opgesteld door Bui-TeGewoon-groenprojecten. Nergens wordt aandacht besteed aan dierenwelzijn. De onderbouwing is met name gestoeld op de informatie van jagers en politie. Het is een vreemd, eenzijdig  en feitelijk een waardeloos rapport. Het voldoet niet aan de eisen die aan een onderzoeksrapport worden gesteld. In het rapport worden ideeën/gevoelens als feiten gepresenteerd en wordt een grondige onderbouwing van die feiten gemist.

Hoe fout is het om het rapport te starten met; “Dat het een traditie is om zwanen af te schieten, te verkopen ect…”. Echt een heel triest, eenzijdig, manipulatief.

Blijkens het rapport is de schade aan de agrarische graslanden beperkt. In de Krimpenerwaard is een geringe tegemoetkoming aan schade geregistreerd. Het maximale bedrag is in 2017 € 5.000,– maar in 2015 en 2016 zelfs niets. En in andere jaren slechts € 100 tot € 200.  Er is dus amper schade uitgekeerd. Als dat komt door een ingewikkeld declaratiesysteem dan moet je dat aanpakken. Maar deels hebben de boeren dat ook aan zichzelf te wijten. De manier waarop momenteel agrarische graslandpercelen worden beheerd leidt tot grote eenvormige percelen met uitsluitend Engels raaigras. Engels raaigras is zeer eiwitrijk en daarmee zeer aantrekkelijk voor zwanen/ganzen. (Deze opvatting wordt door het rapport ondersteund). Door te blijven kiezen voor een monocultuur van Engels raaigras kiezen agrariërs in feite zelf voor een aanzienlijk groter risico op het aantrekken van ganzen/zwanen. De door de boeren in dat kader geclaimde schade is daarom in wezen voor een groot deel een bedrijfsrisico dat hoort bij deze vorm van grasteelt. Door het toekennen van schadevergoedingen door de overheid wordt deze vorm van landbouw in feite in stand gehouden, terwijl het eigenlijk hoogstnoodzakelijk is om deze landbouwpraktijken aan te passen. Natuurlijk beheerd grasland is veel minder aantrekkelijk voor zwanen/ganzen. Pro Krimpenerwaard pleit bij herhaling voor implementatie van kruidenrijk gras in de veehouderij en een aangepast maaibeheer en dat moet door provincie en de gemeente worden gestimuleerd. Onze aanpak om de overlast van zwanen/ganzen terug te dringen is duurzamer en diervriendelijker. Wij kiezen niet voor het vergassen van ganzen en massale afschot van zwanen. Daar waar er dan nog schade is voor de boeren, moet dat via een eenvoudige schaderegeling worden verhaald op de provincie/rijk.

Het rapport besteedt veel aandacht aan de overlast van zwanen, maar weinig aan de terreur van jagers. Het rapport blijft in gebreken als het gaat om het handhavend optreden van provincie en politie. Die schiet fors te kort. Faunabeheer is een provinciale taak en die wordt uitbesteed aan Wildbeheer Eenheid Krimpenerwaard(de jagers). De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare orde. Regelmatig is er sprake van handjeklap met de jagers. Ook wordt amper gerapporteerd over dierenmishandeling en dat komt veelvuldig voor. In het rapport staat: “Vanuit de politieorganisaties worden in het seizoen gemiddeld tweemaal per maand gerichte controles uitgevoerd op het thema “jacht en schadebestrijding”. Met enige regelmaat worden deze controles in gezamenlijkheid met provinciale toezichthouders gehouden.  In het recente verleden zijn geen strafbare feiten geconstateerd. De jachtdocumenten worden gecontroleerd en ook het geschoten wild. Bron: informatie politie Krimpenerwaard”. Deze zogenaamde feiten zijn permanent onwaar. Onlangs heeft Pro Krimpenerwaard weer brieven onvangen van inwoners die gaan over waargenomen dierenleed en doden van zwanen op een nest. De burgemeester heeft bij herhaling op vragen van Pro Krimpenerwaard om handhavend op te treden geantwoord, dat dit geen taak van de politie is en dat hij er ook geen mensen voor heeft.

Vanaf 2018 wordt het zwanendriften niet meer toegestaan  (o.a. door de inzet van Pro Krimpenerwaard). Beheer en schadebestrijding kan plaatsvinden door verjaging met ondersteunend afschot en het behandelen van eieren in de nesten. Als voorwaarde voor afschot is opgenomen dat dit pas mag worden ingezet nadat passende en doeltreffende preventieve maatregelen aantoonbaar zijn ingezet. Bovendien moet het minimaal  om een groep zwanen gaan van 15 en is een maximum gesteld aan het doden van het aantal knobbelzwanen uit een groep. Dat staat in het beleidsplan van de provincie. Pro Krimpenterwaard wijst het afschieten van zwanen af. Volgens het rapport is de regelgeving voor nest-/ei behandeling onvoldoende. Hiervoor moet een protocol worden opgesteld. Daar is Pro Krimpenerwaard het volledig mee eens. Ook hier moet dierenmishandeling worden voorkomen.

Samenvattend staat in dit rapport dat de actuele nestdichtheid van de knobbelzwaan in de Krimpenerwaard tussen de 3,2 en 3,7 per 100 hectare bedraagt. De broedpopulatie lijkt hiermee redelijk stabiel. Ook komt dit door het territoriaal gedrag van de broedende zwanen.  Het gemiddeld aantal kuikens neemt af, de gemiddelde legselgrote is stabiel, de broedpopulatie zou licht toenemen. Aantal niet succesvolle zwanenparen neemt sterk toe. Verder worden genoemde gegevens in het rapport niet onderbouwd. Dus geen noodzaak voor het nemen van dieronvriendelijke maatregelen

Het is wel opvallend dat de tellingen van het aantal knobbelzwanen wordt uitgevoerd door de jagers. Zij hebben baat bij een toename van de zwanen om daarmee de jacht weer te openen. Pro Krimpenerwaard wil dat een onafhankelijke instantie de telling jaarlijks verzorgt.

In het rapport staat dat natuurlijke vijanden ontbreken. Pro Krimpenerwaard stelt vast dat bijvoorbeeld de vos ook wordt afgeschoten. Jager/boeren voorkomen een herstel van natuurlijk evenwicht.

Pro Krimpenerwaard herhaalt dat het rapport niet vanuit de invalshoek dierenwelzijn is opgesteld. De onderzoeksvraag is eenzijdig gericht op bestrijding van zwanen. Wij hebben kritiek op de bestrijding van dieren in het buitenland, maar wij doen zelf niet anders. Dieren worden als iets negatiefs neergezet.

Het rapport knobbelzwanen wordt in de raadscommissie van 19 november 2019 behandeld.